W organizmie każdego z nas bezustannie zachodzą się liczne procesy, które odpowiedzialne są za prawidłowe funkcjonowanie poszczególnych układów narządów. Wciąż jednak wiele osób nie zdaje sobie sprawy z ich istnienia, a co za tym idzie, nie jest w stanie wychwycić pojawiających się nieprawidłowości.
Czym jest hemostaza?
Jednym z procesów, o którym wiemy niewiele, jest hemostaza. Czym jest? Dlaczego ma tak ważny wpływ na stan naszego zdrowia? Czy istnieją zaburzenia hemostazy i czym grożą? Pora odpowiedzieć na te pytania.
Zacznijmy od najważniejszego, a więc wyjaśnienia, czym właściwie jest proces hemostazy. Mówiąc najprościej, jest to zjawisko, którego celem jest utrzymanie krwi w odpowiedniej gęstości – nie za rzadkiej i nie zbyt gęstej. Hemostaza to szereg procesów zachodzących w układzie krwionośnym, które mają na celu zapewnienie odpowiedniej krzepliwości krwi w momencie, w którym dochodzi od uszkodzenia naczyń, a jednocześnie zapewnienie jej stanu płynnego i uniknięcie powstawania zakrzepów, które mogłyby zamknąć światło naczynia krwionośnego i uniemożliwić transport tlenu oraz składników odżywczych do komórek. W procesie hemostazy biorą udział zarówno tkanki, komórki, jak i związki chemiczne obecne w naszym organizmie.
Przebieg procesu hemostazy
Hemostaza jest procesem ciągłym, który składa się z kilku faz. Mówimy bowiem o hemostazie naczyniowej, płytkowej, osoczowej oraz o procesie fibrynolizy.
Hemostaza naczyniowa to nic innego jak reakcja naczyń na uszkodzenie. Gdy do niego dojdzie, bodziec bólowy sprawia, że naczynie krwionośne kurczy się, co przyczynia się do zmniejszenia utraty krwi. Następuje wówczas drugi rodzaj etap procesu hemostazy, czyli hemostaza płytkowa. Polega ona na zamykaniu uszkodzonego naczynia przez płytki krwi. Proces ten hamuje krwawienie. Płytki nie tylko przylegają do krawędzi uszkodzonego naczynia, ale również łączą się ze sobą oraz wydzielają substancje, które aktywują dalsze procesy krzepnięcia krwi. Następuje wówczas hemostaza osoczowa, czyli tworzenie włóknika, który jeszcze szczelniej zamyka uszkodzone naczynie. Fibrynoliza jest zaś procesem jego rozpuszczania.
Zaburzenia hemostazy – co warto o nich wiedzieć?
Hemostaza w organizmie nie zawsze przebiega w sposób prawidłowy. Istnieją liczne zaburzenia, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia osoby, która z nimi się zmaga.
Podzielić możemy je na dwa rodzaje. Pierwsze z nich, określane potocznie mianem skaz krwotocznych, to zaburzenia, które związane są ze zbyt niską krzepliwością. Wśród nich wymienić możemy między innymi skazy krwotoczne naczyniowe, płytkowe oraz osoczowe. U osób, które zmagają się z takimi zaburzeniami hemostazy, bardzo często dochodzi do krwawień z nosa i dziąseł, powstawania siniaków i wybroczyn, a nawet niewielkie stosunkowo skaleczenia powodują krwawienie, które trudno jest zatamować.
Drugim rodzajem zaburzeń hemostazy są te, które wynikają z nadmiernej krzepliwości krwi i powstawania zakrzepów. Mowa tu między innymi o trombofiliach czy zespole DIC. Osoby, które zmagają się z takimi zaburzeniami hemostazy, narażone są na rozwój choroby zakrzepowo-zatorowej, która może mieć poważne powikłania, takie jak udary mózgu czy zawały serca.